Trường cấp II Giao Thiện – tiền thân của trường THCS Giao Thiện hiện nay ra đời vào năm 1967. Khi thành lập, trường chưa có địa điểm mà đặt tạm ở nhà dân tại nhà cụ: Vũ Ngọc Liệu, xóm 22 và cụ: Vũ Văn Tự xóm 25. Trường là nơi học tập và rèn luyện của học sinh Giao Thiện và học sinh các xã lân cận. Khi đó trường có 07 thầy cô và 180 học sinh được chia thành 05 lớp (04 lớp 5 và 01 lớp 6), chưa có lớp 7. Hiệu trưởng nhà trường là thầy Vũ Văn Khánh - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định. Từ ngày 05 tháng 09 năm 1969 trường chuyển từ nhà dân về địa điểm mới xóm 22 (nay là trường Tiểu học Giao Thiện A). Từ năm học 1971-1972, BGH nhà trường có 02 đ/c: Hiệu trưởng là thầy Nguyễn Xuân Đính - xã Giao Hương - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định; Phó hiệu trưởng là cô Nguyễn Thị Lan - xã Xuân  Phong - huyện Xuân Trường - tỉnh Nam Định. Trong những ngày giặc Mĩ bắn phá miền Bắc ác liệt, với tinh thần trách nhiệm cao của Ban giám hiệu, thầy và trò nhà trường đã phấn đấu hết sức mình để thi đua Dạy tốt - Học tốt, làm nên những dấu son đẹp trong sự phát triển của nhà trường. Cũng trong những năm tháng ấy nhiều học trò xã Giao Thiện đã gác đèn sách lên đường vì sự nghiệp chống Mĩ cứu nước. Chúng ta rất tự hào về sự cống hiến và hi sinh xương máu của các anh hùng liệt sỹ là những học trò của nhà trường cho nền độc lập tự do hoà bình hôm nay.

 

    Khi đất nước hoàn toàn giải phóng, trường cấp I và cấp II sát nhập thành trường PTCS xã Giao Thiện với 15 lớp gồm 545 học sinh và 20 thầy cô giáo. Thời gian này Ban giám hiệu nhà trường có 03 đ/c: Hiệu trưởng vẫn là thầy Nguyễn Xuân Đính, Phó hiệu trưởng là thầy Vũ Xuân Trạch - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định và cô Nguyễn Thị Lan - xã Xuân Phong - huyện Xuân Trường - tỉnh Nam Định. Năm học 1979 - 1980, thầy Nguyễn Xuân Đính chuyển công tác; thầy Nguyễn Phúc Sinh - xã Xuân Châu - huyện Xuân Trường - tỉnh Nam Định làm Hiệu trưởng. Từ năm học 1980 - 1981, thầy Nguyễn Phúc Sinh chuyển công tác, Ban giám hiệu nhà trường có 03 đ/c: Hiệu trưởng là thầy Đặng Hồng Sơn - xã Xuân Tân - huyện Xuân Trường - tỉnh Nam Định; Phó Hiệu trưởng vẫn là cô Nguyễn Thị Lan và thầy Vũ Xuân Trạch. Từ năm học 1981-1982, cô Nguyễn Thị Lan chuyển công tác, Ban giám hiệu nhà trường được bổ sung thêm 02 Phó hiệu trưởng là thầy  Phạm Văn Lộng - xã Hồng Thuận - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định và thầy Phạm Văn Thình - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định. Từ năm học 1982 - 1983, thầy Đặng Hồng Sơn chuyển công tác, Ban giám hiệu nhà trường có 04 đ/c: Hiệu trưởng là thầy Phạm Văn Thình; Phó hiệu trưởng là thầy  Phạm Văn Lộng, thầy Vũ Xuân Trạch và thầy Nguyễn Nam Đài - xã Giao Lạc - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định. Từ năm học 1985 - 1986, thầy Vũ Xuân Trạch về nghỉ hưu, Ban giám hiệu nhà trường được bổ sung thêm 01 Phó hiệu trưởng là  cô Phạm Thị Tĩnh - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định. Năm học 1987-1988, thầy Nguyễn Nam Đài chuyển công tác, thầy Đặng Quốc Việt - xã Giao An - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định làm Phó hiệu trưởng .

    Trong những năm học này, được sự quan tâm của Đảng uỷ, chính quyền và sự đồng lòng ủng hộ của nhân dân địa phương đã tạo điều kiện tốt nhất cho sự nghiệp giáo dục. Những phòng học khang trang đã thay thế dần cho những phòng học tranh tre, vách đất. Năm học 1987 - 1988, thầy Nguyễn Nam Đài chuyển công tác, Hiệu trưởng vẫn là thầy Phạm Văn Thình, thầy Đặng Quốc Việt - xã Giao An - huyện Giao Thuỷ, tỉnh Nam Định làm Phó hiệu trưởng .

    Năm học 1988 - 1989, Bộ giáo dục và đào tạo ra quyết định cải cách giáo dục chuyển hệ 10 năm sang hệ 12 năm. Khi đó trường cấp II chỉ có 05 lớp với khoảng 250 học sinh (02 lớp 6, 02 lớp 7, 01 lớp 8, chưa có lớp 9). Trong các năm học 1989 - 1990, 1990 - 1991, nhà trường vẫn duy trì được 05 lớp, riêng lớp 9 không đủ số học sinh theo học nên các em vẫn chuyển sang học ở các trường lân cận như Giao Thanh, Giao An. Trong những năm học này thầy và trò nhà trường luôn nỗ lực phấn đấu vượt mọi khó khăn để xây dựng phong trào thi đua “Hai tốt” nên chất lượng giáo dục từng bước được nâng lên, nhiều năm trường đạt danh hiệu tiên tiến.

        III.Từ năm 1994 đến nay: Không ngừng phấn đấu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

        Từ năm học 1994 - 1995 theo chủ trương của ngành giáo dục đã tách trường PTCS thành trường Tiểu học và Trung học cơ sở. Khi đó trường THCS  Giao Thiện gồm 07 lớp với 315 học sinh và 20 thầy cô giáo do thầy Phan Ngọc Thanh - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định làm Hiệu trưởng. Từ năm học 1997 - 1998 nhà trường bổ sung thêm 01 Phó hiệu trưởng là thầy Trịnh Ngọc Cảnh  - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định

         Đến năm học 2004 - 2005, được sự quan tâm của Đảng uỷ, chính quyền và nhân dân địa phương đã mở rộng mặt bằng và khởi công xây dựng khu trường mới với một dãy nhà cao 03 tầng gồm 24 phòng học khang trang, thoáng mát tại xóm 24 (Đó chính là ngôi trường hiện nay). Trường lúc đó có 21 lớp với 935 học sinh(05 lớp 6, 06 lớp 7, 05 lớp 8, 05 lớp 9) và 32 cán bộ giáo viên, công nhân viên. Từ năm học 2005 - 2006 Ban giám hiệu nhà trường lại bổ sung thêm 01 Phó hiệu trưởng nữa là thầy Nguyễn Văn Chỉnh - xã Giao Thanh - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định. Năm học 2007 - 2008, thầy Nguyễn Văn Chỉnh chuyển công tác, Ban giám hiệu còn 02 đ/c. Đến tháng 12 năm 2008 Ban giám hiệu bổ sung thêm 01 Phó hiệu trưởng là thầy Vũ Kiên Quyết - xã Giao Thiện - huyện Giao Thuỷ - tỉnh Nam Định.

Từ tháng 02 năm 2009 thầy Phan Ngọc Thanh về nghỉ hưu, BGH còn 02 đ/c: Hiệu trưởng là thầy Trịnh Ngọc Cảnh, Phó hiệu trưởng là thầy Vũ Kiên Quyết. Trường vẫn duy trì từ 19 đến 22 lớp với hơn 900 học sinh/năm và 52 cán bộ, giáo viên, công nhân viên.

    Trong giai đoạn này, được sự quan tâm các cấp, các ngành. Đặc biệt là sự chỉ đạo, giúp đỡ, tạo điều kiện của Đảng, chính quyền và sự đồng tình ủng hộ của phụ huynh học sinh cùng nhân dân địa phương nên cơ sở vật chất nhà trường ngày càng khang trang, đầy đủ, khuôn viên càng ngày càng Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn. Các em học sinh được học tập trong sự chăm lo của gia đình, nhà trường và xã hội, các thầy cô giáo không ngừng phấn đấu vươn lên đưa chất lượng giáo dục ngày càng khởi sắc và ổn định. Trường luôn được công nhận là trường tiên tiến và tiên tiến xuất sắc, được UBND tỉnh Nam Định tặng Bằng công nhân là trường học văn hoá vào năm 2005. Năm học 2009 - 2010 trường phấn đấu xây dựng đạt chuẩn quốc gia và được UBND tỉnh Nam Định cấp “Bằng công nhận trường trung học đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2001–2010” theo Quyết định số 1683/QĐ-UBND ngày 20/8/2010. Đặc biệt Năm học 2014 - 2015 trường được Sở GD&ĐT tỉnh Nam Định cấp bằng công nhận "Trường trung học Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn" theo Quyết định số 02/QĐ2015/TrH ngày 25/8/2015.

    50 năm qua từ mái trường này có biết bao thế hệ học sinh đã trưởng thành. Họ là những kỹ sư, bác sỹ, công an, bộ đội, lãnh đạo các cấp… công tác trên khắp mọi miền của tổ quốc.

    Trường THCS Giao Thiện tự hào là vườn ươm mầm, là môi trường giáo dục và đào tạo bao thế hệ học trò xã nhà để chắp cánh cho các em bay cao, bay xa hơn. Nhà trường xứng đáng là địa chỉ tin cậy của các bậc cha mẹ học sinh và bao thế hệ học trò. Từ tầm cao 50 năm phát triển và trưởng thành, một chặng đường mới nhiều hứa hẹn đang mở ra với trường THCS Giao Thiện thân yêu!

 Vũ Kiên Quyết